Schaken met niets
Op een van zijn vele buitenlandse reizen ontmoette onze enige Nederlandse wereldkampioen schaken Max Euwe eens Si Toemboek. Si was een Batakker, een afstammeling van volksstammen die 1500 jaar geleden vanuit het berggebied van de Himalaya wegtrokken en zich vestigden in Sumatra.
De ontwikkelingen gaan niet snel in het eilandenrijk van Indonesië. Daar leven minder ontwikkelde volken en Euwe ging daar schaken met Si. Heel het dorp en velen van de omringende plantages waren uitgelopen om die partij mee te maken. Euwe schreef daarover: ‘De mensen waren mager en gespierd en hadden een natuurlijke waardigheid’. Het is heel bijzonder dat iemand die niet kan lezen of schrijven en die nooit lid is geweest van een schoolschaakclub, simpelweg omdat er geen school is, dat zo iemand goed kan schaken. En dat kon Si. Hij maakte remise maar ik vermoed dat Euwe dat sowieso wel een goede uitslag vond. Daarna speelden ze nog een ander soort schaak, waarbij de stukken net even anders liepen. Het bord was in de grond uitgekrast en de stukken waren verschillende stukjes hout, die een beetje bewerkt waren door de Batakkers. Aan hout geen gebrek in de rimboe.
Als jij een keer een bezoek brengt aan de Batakkers dan kun je altijd met ze schaken. Ze vragen er wel een beetje geld voor maar dat moet je dan maar zien als ontwikkelingshulp.